Rota Śląska

„Nie damy Śląska, skąd nasz ród, Gdzie dom nasz, próg ziemicy – Śląscy żołnierze, śląski lud,
Górale i górnicy ; Nie będziesz, Niemcze miał z nas sług, Tak nam dopomóż Bóg!”

Pieśń patriotyczna, której podstawę stanowią słowa Marii Konopnickiej. Zbiór „Śpiewy i śpiewki żołnierskie 1914-1921” autorstwa Władysława Jeziorskiego

W ramach obchodów stulecia powstań śląskich, które rozpoczęły się w 2019 roku, przedstawiamy najciekawsze publikacje ze zbiorów Czytelni Głównej na temat plebiscytu na Górnym Śląsku i trzeciego powstania śląskiego. Trzecie powstanie śląskie wybuchło w nocy z 2 na 3 maja 1921 roku i  było odpowiedzią Polaków na niekorzystny dla strony polskiej wynik plebiscytu przeprowadzonego 20 marca 1921 roku. Dyktatorem powstania został Wojciech Korfanty, który w dniu 3 maja wydał rozkaz o rozpoczęciu walk. Wojska powstańcze liczyły 50 tys. żołnierzy, dowodzone były przez Naczelną Komendę Wojsk Powstańczych, na czele której stanął ppłk Maciej Mielżyński. Trzecie powstanie, które trwało dwa miesiące do 5 lipca 1921 roku, uznaje się za zwycięskie. Sprawa Górnego Śląska została rozstrzygnięta dopiero 20 października 1921 roku, kiedy Konferencja Ambasadorów zatwierdziła projekt Ligi Narodów, który stanowił o przyznaniu Polsce 30 % terenów plebiscytowych zamieszkanych przez 40 % mieszkańców spornego obszaru.